De gemiddelde 10 jaar vaste hypotheekrente met NHG ligt heel 2024 al onder de 4%. Deze gemiddelde hypotheekrente beweegt dit jaar tot nu toe binnen een heel smalle bandbreedte van 3,78% tot 3,88%. De huidige stand van de 10 jaar vaste rente ligt precies in het midden, namelijk op 3,83%.
Kijken we naar de gemiddelde 10 jaar vaste hypotheekrente met NHG in deze eeuw, dan lag die vaker boven dan onder de 4%. Toch zullen de meeste mensen het idee hebben dat deze rente vaak onder de 4% lag, omdat deze rente in het recente verleden (van 2014 tot en met derde kwartaal van 2022) onder de 4% lag. In het vierde kwartaal en bijna heel 2023 lag deze rente boven de 4%. Maar in 2024 hebben we dus weer een rente van onder de 4%.
Tot 2014 was er slechts een korte periode van 20 weken in 2005 dat de gemiddelde 10 jaar vaste hypotheekrente met NHG even onder de 4% lag. In de eerste jaren van deze eeuw bewoog deze rente zich tussen de 4% en 7%. Kijken we naar de vorige eeuw, dan zien we dat toen op geen enkel moment het niveau van 4% werd bereikt. Hieronder zie je de ontwikkeling van de gemiddelde 5 jaar vaste hypotheekrente met NHG vanaf 1965 (de gegevens van 10 jaar vast hebben we niet van voor 2000).
Wat opvalt aan de grafiek van de 5-jarige hypotheekrente, is de duidelijk dalende trend bij de rentes sinds het begin van de jaren ‘80. Een belangrijke reden daarvoor is de vergrijzing. We zien in de westerse wereld dat ouderen over het algemeen meer vermogen hebben dan jongere generaties.
Naarmate mensen ouder worden, gaan ze meer sparen voor hun oude dag. Daardoor neemt het aanbod van geld toe en dat drukt de rente.
De dalende trend van de afgelopen decennia betekent niet dat er tussentijds geen schommelingen kunnen zijn. Sowieso is een belangrijke vraag hoe normaal de lage rente in de periode van 2008 tot en met 2023 was. Dat kunnen economen pas over enkele decennia echt goed bepalen.
Duidelijk is dat de rente in de periode 2008 tot en met 2023 enorm is beïnvloed door de centrale banken, zeker in Europa. De ene crisis volgde al snel na de andere crisis. Op 26 juli 2012 hield Draghi, op dat moment president van de Europese Centrale Bank (ECB), een belangrijke speech. Hij benadrukte dat hij er alles aan zou doen wat in zijn macht lag om de euro te redden. Deze speech staat dan ook te boek als de ‘whatever it takes’-speech. Alleen al zijn woorden lieten de hoge rentes die Zuid-Europese landen moesten betalen omlaag gaan. Maar er volgden ook daden, zoals een omvangrijk opkoopprogramma van staatsobligaties en later ook van andere obligaties. De ECB verlaagde haar rente, eerst naar nul, maar op een bepaald moment naar de unieke situatie dat de rente negatief werd.
Dat alles liet de rentes op de financiële markten naar ongekend lage niveaus dalen. Huizenkopers en -bezitters profiteerden ervan door hun hypotheek tegen een rente tussen de 1% en 2% af te sluiten of over te sluiten. Om de coronacrisis te boven te komen, zetten de ECB en overheden weer alle geldsluizen open. Maar waar de inflatie tussen 2012 en 2022 steeds onder de 2% was gebleven, begon die eind 2022 te stijgen. Door de oorlog in Oekraïne rezen de prijzen de pan uit en kwam de inflatie in Nederland zelfs uit op 10%. De centrale banken moesten wel ingrijpen en hun rentes fors verhogen. Door de hoge inflatie gingen ook de rentes op de financiële markten flink omhoog, net als de hypotheekrentes.
Centrale banken zijn geschrokken van hoe de inflatie uit de bocht kon vliegen. Nu de inflatie op de middellange termijn richting de gewenste 2% gaat, zullen ze op relatief korte termijn bereid zijn om hun rentes iets te verlagen. Maar waarschijnlijk zullen ze de rentes niet meer naar zulke enorm lage niveaus verlagen als in de jaren 2012 tot en met 2022. Al weet je dat nooit zeker, omdat er altijd weer nieuwe crisissen kunnen ontstaan die vragen om actie vanuit de centrale banken.
Het meest realistische scenario lijkt dat centrale banken hun rentes licht verlagen in de komende 12 maanden. Als de inflatie in diezelfde periode richting de 2% gaat, dan is er ook ruimte voor iets lagere rentes op de financiële markten en iets lagere hypotheekrentes. Daarbij geldt wel dat de renteverlagingen die de centrale banken doorvoeren in veel mindere mate doorgevoerd zullen worden in de lange rentes op de financiële markten en in de hypotheekrentes. Dat komt doordat beleggers de rentedaling door de centrale banken al voor een belangrijk deel in hebben geprijsd in de rentes op de financiële markten.
De kans dat we binnen enkele jaren weer hypotheekrentes zien tussen de 1% en 2% lijkt ons dan ook klein. Maar de kans dat de 10 jaar vaste hypotheekrente met NHG onder de 4% ligt, achten wij redelijk groot. Al leert het verleden ook dat er altijd een nieuwe onvoorziene crisis kan komen, die ervoor zorgt dat de verwachtingen niet uitkomen en dat de rente óf extra stijgt óf extra daalt. In het recente verleden zorgde de coronacrisis voor een extra daling van de rente en de Oekraïne-oorlog voor een grote extra rentestijging. Op dit moment ligt er weer een mogelijk nieuwe reden klaar voor een schokgolf bij de rentes, namelijk de onzekere situatie in het Midden-Oosten.
Door de spanning in het Midden-Oosten zagen we afgelopen week de rentes op de financiële markten heel licht oplopen. Voor een paar geldverstrekkers was dat reden om voor een beperkt aantal rentevaste periodes de hypotheekrente licht te verhogen.
Toch waren er ook een paar geldverstrekkers die vanuit concurrentieoverwegingen voor een beperkt aantal rentevaste periodes de hypotheekrentes verlaagden. Al met al was er weinig beweging bij de gemiddelde hypotheekrentes, maar zijn er wel net iets meer verhogingen dan verlagingen. Als de rentes op de financiële markten licht verder stijgen, bestaat de kans dat meer geldverstrekkers hun hypotheekrentes verhogen.
De hypotheekrente volgt meestal met enige vertraging de ontwikkeling van de kapitaalmarktrente en heeft een iets minder grillig verloop.
We zien dat het verschil tussen de kapitaalmarktrente en de hypotheekrente de laatste weken oploopt. Dat betekent dat de marges voor geldverstrekkers dalen ten opzichte van vorig jaar. Dat is een indicatie dat de concurrentie op dit moment groot is. Maar als de stijging van de rentes op de financiële markten voortduurt, stijgt de kans dat de geldverstrekkers hun hypotheekrentes verhogen.
De waarden op de rechter-as geven de kapitaalmarktrente (oranje lijn) aan voor 10 jaar vast in Nederland. De waarden op de linker-as geven de gemiddelde hypotheekrente voor 10 jaar vast met NHG aan (blauwe lijn). Het verschil tussen de waarden op de linker-as en de rechter-as laat het gemiddelde verschil zien dat er vorig jaar was tussen de kapitaalmarktrente en de gemiddelde hypotheekrente voor 10 jaar vast.
Sinds 2021 worden door particuliere beleggers netto meer woningen verkocht dan gekocht. Uit onderzoek van het tijdschrift ESB blijkt dat particuliere beleggers in 2023 6.800 meer woningen aan eigenaar-bewoners verkochten dan dat ze woningen van eigenaar-bewoners kochten. Het aflopen van een huurcontract is een belangrijk moment voor particuliere beleggers om te overwegen hun verhuurwoning te verkopen.
Het wordt voor particuliere beleggers steeds minder interessant om een woning te verhuren en een woning voor de verhuur te kopen. Dat heeft met 4 redenen te maken.
In 2021 werd de overdrachtsbelasting voor beleggers verhoogd van 2% naar 8%. Dat leidde vlak voor 2021 nog tot een piek in woningaankopen voor de verhuur, ook omdat op dat moment de hypotheekrente nog laag stond. Op 1 januari 2023 ging de overdrachtsbelasting voor beleggers verder omhoog naar 10,4%. Door die stijging van de overdrachtsbelasting hebben beleggers een grotere kostenpost bij de aanschaf van de woning. Daardoor duurt het veel langer voordat een belegger die kosten heeft terugverdiend met de huur van de woning.
Het rendement van de aankoop van een verhuurwoning wordt verder gedrukt door de fors gestegen hypotheekrente. Wie een hypotheek wil afsluiten op een woning voor de verhuur moet meer eigen geld inbrengen dan als je een koopwoning voor eigen bewoning koopt. Ook geldt voor verhuurwoningen een hogere hypotheekrente. De gemiddelde 10 jaar vaste hypotheekrente voor verhuurhypotheken (tot en met 70% van de marktwaarde) is gestegen van 2,34% in januari 2022 naar 5,23% in april 2024. In plaats van een hypotheek te nemen op de verhuurwoning, kunnen sommige mensen een extra hypotheek op hun eigen koopwoning nemen als ze veel overwaarde hebben. Dan valt de hypotheekrente lager uit.
Een woning voor de verhuur valt onder het vermogen (een hypotheek voor de verhuurwoning geldt als schuld en wordt afgetrokken van de bezittingen). Vermogen valt in box 3 en daar moet je vermogensrendementsheffing over betalen. Een woning in de verhuur wordt de laatste jaren ongunstiger belast in box 3. Het tarief voor vermogensbelasting is namelijk gestegen van 30% in 2020 naar 36% in 2024. Het fictief rendement voor overige beleggingen, waaronder een verhuurwoning valt, ligt in 2023 en 2024 boven de 6%.
Bovendien is de regeling versoberd waarbij er rekening mee wordt gehouden dat een woning in verhuurde waarde staat minder waard is bij directe verkoop dan een leegstaande woning (de zogenaamde leegwaarde-ratio van de WOZ-waarde is verhoogd). Tot slot zijn er plannen voor een grote wijziging van box 3. Dat vergroot de onzekerheid over het toekomstige rendement voor beleggers.
In de Eerste Kamer is de Wet vaste huurcontracten aangenomen. Door deze wet is het in beginsel niet meer toegestaan om huurcontracten voor bepaalde tijd af te sluiten. Op dit moment kiezen veel particuliere verhuurders daar nog wel voor. Zo kunnen zij gemakkelijker van een slechte huurder af komen. Er geldt een beperkt aantal uitzonderingen voor specifieke doelgroepen. De verwachting is dat de wet per 1 juli 2024 ingaat.
Tot slot is er nog de Wet betaalbare huur. Door die wet gaat het gemoderniseerde woningwaarderingsstelsel voor middenhuurwoningen tot en met 186 punten gelden. Deze wet wordt momenteel behandeld door de Tweede Kamer. Het doel is dat ook deze wet 1 juli 2024 ingaat.
Dat steeds meer particuliere verhuurders hun huurwoning verkopen, is goed nieuws voor starters op de koopwoningmarkt. De verkochte huurwoningen zitten over het algemeen in het goedkopere segment, waardoor ze makkelijker te betalen zijn voor starters.
Voor de gehele woningmarkt kun je je afvragen of de verkoop van huurwoningen goed is. Niet alleen op de koopwoningmarkt is er namelijk een tekort aan woningen; dat geldt ook voor de huurmarkt. Starters die niet in staat zijn om een koopwoning te kopen, hebben juist last van de terugtrekkende beweging van particuliere beleggers.
Huurwoningwebsite Pararius maakte vorige week bekend dat de huren in de vrije sector in het eerste kwartaal van 2024 gemiddeld met 8,6% zijn gestegen ten opzichte van vorig jaar. Voor nieuwe huurders kwamen in het eerste kwartaal 17.594 huurwoningen vrij. Dat is bijna 28% minder dan in het eerste kwartaal van 2023.
De ECB hield afgelopen week haar rentetarieven ongewijzigd. Beleggers hadden dat ook verwacht. De ECB zag dat de inflatie verder is gedaald. De ECB verwacht dat de loongroei matig zal zijn en dat bedrijven een deel van de hogere lonen niet doorrekenen in hogere prijzen. Verder is haar verwachting dat de inflatie de komende maanden zal schommelen rond het huidige peil en in 2025 zal dalen naar rond de 2%. Dat percentage is ook de doelstelling van de ECB.
President Lagarde van de ECB gaf in haar toelichting op het rentebesluit aan dat de rente in juni mogelijk omlaag kan als aan een aantal voorwaarden is voldaan. De ECB laat zich daarbij leiden door de op dat moment bekende inflatieverwachtingen. De kans op een renteverlaging in juni lijkt al met al groot. Het is nog onduidelijk of dit het begin zal zijn van een reeks renteverlagingen. Dat zal mede afhangen van het rentebeleid van andere centrale banken, vooral van de Fed (de centrale bank van de Verenigde Staten).
Vorige week werden in de Verenigde Staten inflatiecijfers bekendgemaakt die hoger waren dan verwacht. Daarmee nam de kans op een snelle renteverlaging door de Fed af. De rentes op de financiële markten gingen daardoor afgelopen week eerst licht omhoog na het nieuws uit de Verenigde Staten en daarna licht omlaag na het rentebesluit van de ECB. Onderaan dit artikel laten we met een grafiek de ontwikkeling zien van verschillende rentes en hun onderlinge verbanden.
Net als in de eerdere weken waren er afgelopen week heel weinig hypotheekrentewijzigingen. Wel zagen we dat er afgelopen week iets meer verhogingen waren dan verlagingen. Onze verwachting is dat we ook komende week iets meer verhogingen dan verlagingen zullen zien, maar ook deze week verwachten we vooral weer weinig rentewijzigingen.
De rentebesluiten die de ECB neemt, hebben in de eerste plaats veel invloed op de geldmarktrente en de variabele hypotheekrente. De geldmarktrente en de variabele hypotheekrente lopen meestal iets voor op een verwachte renteverhoging van de ECB.
Ook voor de lange rentes is het belangrijk hoe de ECB kijkt naar de inflatie en of zij haar rente gaat verhogen of juist verlagen. Maar de ontwikkeling is niet één op één gekoppeld aan de rentes op de financiële markten. Zo zagen we in 2022 dat de kapitaalmarktrente al enkele maanden opliep voordat de ECB haar eerste renteverhoging doorvoerde. Ook zagen we in 2023 dat de ECB een groot aantal renteverhogingen doorvoerde, terwijl de kapitaalmarktrente licht steeg in de loop van 2023 en dankzij een behoorlijke verlaging in de laatste twee maanden van 2023 zelfs lager het jaar uitging.
Verder is er wel een relatie tussen de hypotheekrentes en de rentes op de financiële markten. Zo zien we dat de gemiddelde 10 jaar vaste hypotheekrente met enige vertraging en iets minder grillig de kapitaalmarktrente van 10 jaar volgt.
NVM-makelaars verkochten in het eerste kwartaal van 2024 bijna 7.000 nieuwbouwwoningen. Dat was 16% meer dan in het vierde kwartaal van 2023 en zelfs meer dan een verdubbeling ten opzichte van het eerste kwartaal van 2023. Dit is in lijn met de forse toename van het aantal hypotheekaanvragen voor nieuwbouwwoningen, waarover Van Bruggen Adviesgroep en Independer eerder schreven.
In dat persbericht gaven we een aantal redenen voor de sterke toename van het aantal verkochte nieuwbouwwoningen:
Maar net als bij de bestaande woningen, zijn er ook bij nieuwbouw zorgen over het opdrogende aanbod. De NVM zag het aanbod van nieuwbouwwoningen in het eerste kwartaal van 2024 dalen met 15% ten opzichte van het vierde kwartaal van 2023.
Dat aanbod kan niet snel aangevuld worden, omdat nieuwbouw een lange doorlooptijd kent, met een groot aantal drempels. De verwachting is dan ook dat er ondanks de aantrekkende vraag naar nieuwbouwwoningen waarschijnlijk in 2024 minder nieuwbouwwoningen verkocht worden dan in 2023. CBS-cijfers lieten vorige week al zien dat er, ondanks een aantrekkende verkoop van nieuwbouwwoningen, in het vierde kwartaal van 2023 over heel 2023 een stuk minder nieuwbouwwoningen waren verkocht dan in eerdere jaren.
In het eerste kwartaal zagen we (op basis van de HDN-hypotheekaanvragen) dat het gemiddelde bedrag voor hypotheken voor een woningaankoop steeg. Dat was voor het vijfde kwartaal op rij. Tussen het vierde kwartaal van 2023 en het eerste kwartaal van 2024 steeg het gemiddeld aangevraagde hypotheekbedrag van ongeveer € 338.000,- naar bijna € 346.500,-.
De stijging van de gemiddeld aangevraagde hypotheek heeft meerdere redenen:
Mensen die een hypotheekaanvraag deden voor een woningaankoop, hadden gemiddeld een hoger inkomen. Dit steeg naar maar liefst € 88.715,- in het eerste kwartaal van 2024.
Halverwege het vierde kwartaal lag de gemiddelde hypotheekrente voor 10 jaar vast (het gemiddelde van het NHG-tarief en het tarief zonder NHG t/m 100% marktwaarde) op 4,6%. Halverwege het eerste kwartaal van 2024 is dat gedaald naar 4,0%.
Vooral alleenstaanden en mensen die een woningen met een goed energielabel kopen, kunnen meer lenen.
De stijging van het gemiddelde hypotheekbedrag ging in 2023 gepaard met een dalende betaalbaarheid van de hypotheeklasten. De bruto maandlast als percentage van het bruto maandinkomen steeg van 22,6% in het eerste kwartaal van 2023 naar 23,7% in het vierde kwartaal. In het eerste kwartaal van 2024 steeg de betaalbaarheid, doordat de hypotheekrente fors lager lag en het gemiddelde inkomen wederom steeg. In het eerste kwartaal ging nog gemiddeld 22,4% van het bruto maandsalaris naar de betaling van de hypotheeklasten. Dat is dus een daling van 1,3% ten opzichte van het vierde kwartaal van 2023.
Gemiddelde hypotheekbedrag | Hypotheek-rente | Bruto maandlast | % van bruto inkomen | |
Q1-2023 | € 323.250 | 4,25% | € 1.590 | 22,6% |
Q2-2023 | € 329.483 | 4,35% | € 1.640 | 23,1% |
Q3-2023 | € 337.451 | 4,45% | € 1.700 | 23,3% |
Q4-2023 | € 338.005 | 4,60% | € 1.733 | 23,7% |
Q1-2024 | € 346.466 | 4,00% | € 1.654 | 22,4% |
Terwijl in het eerste kwartaal de gemiddelde aangevraagde hypotheek voor een woning steeg, meldde de NVM dat de mediane verkoopprijs van een woning in het eerste kwartaal juist licht daalde. De mediane verkoopprijs ging van € 434.000,- in het vierde kwartaal van 2023 naar € 432.000,- in het eerste kwartaal van 2024.
De NVM constateerde bij hoekwoningen een lichte prijsstijging van 1,5% ten opzichte van het vierde kwartaal van 2023. Ook bij tussenwoningen is sprake van een stijging, van 0,4%. Voor 2-onder-1-kap-huizen, vrijstaande woningen en appartementen is sprake van een lichte prijsdaling van respectievelijk 1,3%, 0,2% en 0,6%. De NVM ziet dat de woningprijzen op jaarbasis met maar liefst 9,1% zijn gestegen.
Onze verwachting is dat de huizenprijzen in de rest van 2024 verder stijgen. De reden daarvoor is dat wij verwachten dat sommige mensen nog steeds een behoorlijke loonsverhogingen krijgen. Dat komt enerzijds doordat in cao’s nog steeds behoorlijke verhogingen worden afgesproken, en anderzijds doordat mensen in de krappe arbeidsmarkt overstappen naar een baan waarin ze substantieel meer verdienen.
Verder verwachten wij dat de hypotheekrentes hoogstwaarschijnlijk niet zullen stijgen in 2024 en mogelijk later dit jaar zelfs iets verder omlaag gaan. De hogere inkomens en eventueel lagere hypotheekrente leiden tot een hogere leencapaciteit. Die hogere leencapaciteit zal zich vertalen in hogere biedingen.
Het blijft opvallend dat geldverstrekkers een rente-opslag hanteren voor (bank)spaarhypotheken, wat vooral ten koste gaat van de schatkist.
Wie een andere hypotheekvorm heeft dan een annuïteiten- of lineaire hypoheek, betaalt bij de meeste geldverstrekkers een rente-opslag. Dat geldt bijvoorbeeld voor een aflossingsvrije hypotheek, maar ook voor een nog lopende (bank)spaarhypotheek.
Het idee achter de rente-opslag bij een aflossingsvrije hypotheek is dat de geldverstrekker een groter risico loopt dan bij een annuïteiten- of lineaire hypotheek. Tijdens de looptijd wordt immers niet afgelost. Dus als de woning ooit per executie verkocht moet worden, omdat de eigenaar niet meer voldoet aan de betalingsverplichtingen, dan is de restschuld even groot als aan het begin van de looptijd. Dat is een risicovollere situatie dan bij andere hypotheekvormen: de restschuld bij een annuïteiten- en lineaire hypotheek is in zo’n situatie door de aflossingen kleiner dan die bij een aflossingsvrije hypotheek.
De gemiddelde rente-opslag bedraagt voor 10 jaar vast 0,11% tot 0,14% voor respectievelijk NHG-hypotheken en hypotheken zonder NHG tot en met 100% van de marktwaarde. Voor 20 jaar vast ligt de gemiddelde opslag iets hoger met respectievelijk 0,15% voor NHG-hypotheken en 0,19% voor hypotheken zonder NHG tot en met 100% van de marktwaarde.
Dit zijn overigens gemiddelden. Er zitten behoorlijke verschillen tussen geldverstrekkers. Enkele geldverstrekkers rekenen helemaal geen rente-opslag voor aflossingsvrije hypotheken, maar er zijn ook geldverstrekkers die rente-opslagen rekenen van 0,2%, 0,3% of zelfs 0,55%. Als je aan het einde van een rentevaste periode zit of als je een andere woning koopt en een gedeeltelijke of volledige aflossingsvrije hypotheek of een andere oude hypoheekvorm hebt, kan het dus lonen om te onderzoeken welke geldverstrekker in jouw geval gunstige rentes biedt kijkend naar je hele hypotheek.
Kijken we naar zes jaar geleden, dan zien we dat de gemiddelde rente-opslagen redelijk gelijk zijn gebleven. Maar er zijn 2 belangrijke ontwikkelingen:
1. Er zijn minder geldverstrekkers die geen rente-opslag hanteren voor een aflossingsvrije hypotheek. In 2018 hanteerde 45% van de geldverstrekkers geen rente-opslag, terwijl dat percentage in 2024 gedaald is naar 17%. De trend is dus dat steeds meer geldverstrekkers een rente-opslag hanteren voor een aflossingsvrije hypotheek.
2. Overall zijn de verschillen in renteopslag tussen geldverstrekkers kleiner geworden. Dat geldt al helemaal als iemand kiest voor een lange rentevaste periode van 20 jaar. Nog steeds zien we dat vooral banken een iets hogere rente-opslag hanteren dan andere geldverstrekkers. De meeste banken hanteren wel iets lagere rente-opslagen dan in 2018.
De rente-opslagen gelden vaak niet alleen voor een aflossingsvrije hypotheek, maar ook voor (bank)spaarhypotheken. Dat is vreemd. Op die hypotheken wordt dan wel niet maandelijks afgelost. Maar als de consument niet meer aan zijn betalingsverplichting voldoet, dan kan de opgebouwde waarde wel verrekend worden met de hypotheek. Dan geldt in feite dezelfde restschuldsituatie als bij een annuïteitenhypotheek, en die is niet heel risicovol.
Veel consumenten zullen er niet over klagen, omdat hun (bank)spaarhypotheek al lange tijd loopt en het effect op de netto hypotheeklast klein is. Een hogere rente betekent een lagere spaarpremie en de rente is wel aftrekbaar en de premie niet. In sommige situaties kan de netto maandlast zelfs licht dalen bij een iets hogere rente.
Het zijn dus vooral de geldverstrekkers die een hogere marge verdienen en dat gaat met name ten koste van de schatkist, omdat de consument een hogere renteaftrek krijgt. Sommige geldverstrekkers maken het wel heel bont door zelfs een hogere rente te hanteren voor een (bank)spaarhypotheek dan voor een aflossingsvrije hypotheek.
Maar weinig geldverstrekkers wijzigden hun hypotheekrentes afgelopen week. Het saaie beeld van nauwelijks hypotheekrentewijzigingen dat we eigenlijk al heel 2024 zien, zet zich dus voort.
De voorlopige inflatiecijfers voor Nederland worden altijd iets eerder gepresenteerd dan die voor de gehele eurozone. De inflatiecijfers voor Nederland vielen tegen: de inflatie steeg van 2,8% in februari naar 3,1% in maart.
De hoop is toch dat we elke maand iets lagere inflatiecijfers gaan zien, zodat er ruimte komt voor de Europese Centrale Bank (ECB) om haar rente te verlagen. Als de inflatie hard genoeg daalt, zullen beleggers ook een lagere rente vragen en ontstaat er ruimte voor een daling van de hypotheekrentes. Wel moeten we de verwachtingen iets temperen. Alleen als de inflatie harder daalt dan verwacht, leidt dit tot een rentedaling op de financiële markten en bij de hypotheekrentes.
Uit Nederland kwam er dus slecht nieuws, maar voor de ECB en beleggers is het grote plaatje belangrijk. Daarvoor wordt gekeken naar de cijfers in de eurozone. De inflatie daalde binnen de eurozone juist harder dan verwacht: van 2,6% in februari naar 2,4% in maart. Daarmee wordt de dalende trend van de afgelopen maanden voortgezet. Goed nieuws dus.
Maar deze ontwikkeling leidde niet tot een daling van de rentes op de financiële markten. Afgelopen week was zelfs sprake van een lichte rentestijging.
APELDOORN/HILVERSUM, 04-04-2024 – Het aantal hypotheekaanvragen voor nieuwbouwwoningen zit in de lift. Dat blijkt uit een analyse van zowel Van Bruggen Adviesgroep en Independer. Inmiddels is tien procent van het totaal aantal hypotheekaanvragen een aanvraag voor een nieuwbouwwoning, terwijl dat begin 2023 nog maar zes procent was. De populariteit is vooral in 2024, nu er versoepelde leennormen van kracht zijn voor huizen met de beste energielabels, in een stroomversnelling belandt.
Jan Thale Haandrikman, directeur bij Van Bruggen Adviesgroep: “We hebben in het aantal hypotheekaanvragen voor nieuwbouwwoningen vanaf het begin van dit jaar echt een omslag waargenomen. In het laatste kwartaal van vorig jaar lag het aandeel aanvragen voor nieuwbouwwoningen nog op 7,5 procent. We sluiten het eerste kwartaal nu opeens boven de tien procent af.”
Als belangrijke oorzaak voor de stijging zien Van Bruggen Adviesgroep en Independer het feit dat mensen met een beter energielabel sinds dit jaar aanspraak kunnen maken op een hogere maximale hypotheek. Nieuwbouwwoningen hebben vaak een energielabel van A++ tot en met A+++++, waardoor kopers €20.000,- tot wel €50.000,- extra kunnen lenen. Ook de licht gedaalde hypotheekrente en het verdwijnen van de onzekerheid over een verder oplopende overbruggingsrente worden gezien als belangrijke drijvers voor de toegenomen interesse.
Ook Marga Lankreijer-Kos, hypotheekexpert bij Independer, neemt een soortgelijke trend waar. "Wij zien ook echt een ander beeld qua interesse ten opzichte van voorgaande jaren. Ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar (februari 2023) is de interesse van oriënterende consumenten die zich richten op nieuwbouw in plaats van bestaande bouw inmiddels van elf procent opgelopen naar achttien procent."
Independer signaleert daarnaast dat er de laatste maanden, specifiek onder starters op de woningmarkt, steeds meer bereidheid is ontstaan om te verduurzamen. Waar er vorig jaar nog een kleine dertig procent bereid was om met financiering energiebesparende maatregelen te treffen, is dat eind februari 2024 inmiddels 36 procent.
Het is nog wel de vraag of alle nieuwe mogelijkheden met betrekking tot verduurzaming van het huis en de versoepelde leennorm bij potentiële huizenkopers tussen de oren zitten. “Uit een steekproef onder tientallen franchisenemers van Van Bruggen Adviesgroep blijkt dat slechts 35 procent van de oriënterende kopers zich bewust is van de extra leenmogelijkheden die er bestaan op het gebied van verduurzaming.
“Onze franchisenemers geven aan dat woningkopers gemiddeld €11.000,- besteden aan energiebesparende maatregelen ”, aldus Haandrikman. “De afgelopen jaren heeft de bereidheid tot verduurzaming onder nieuwe- en bestaande woningeigenaren geschommeld. Toen de energieprijzen fors stegen als gevolg van de oorlog in Oekraïne waren woningkopers erg geïnteresseerd in verduurzaming. Dit zakte vorig jaar iets terug als gevolg van de dalende energieprijzen. Sinds drie maanden merken veel van onze franchisenemers op dat er weer sprake is van een stijgende lijn in het aantal starters die verduurzaming omarmt en maatregelen treft als gevolg van de extra hypotheekmogelijkheden. We zien de prijzen van koopwoningen stijgen en verwachten dat die de komende maanden verder zal doorzetten mede dankzij de extra leenmogelijkheden bij goede energielabels”, besluit Haandrikman.
De NVM Open Huizen Dag op zaterdag 6 april zal waarschijnlijk druk bezocht worden. Van Bruggen Adviesgroep merkt in haar vestigingen dat nog steeds veel starters graag een woning willen kopen. Waar veel huizenbezitters vorig jaar nog voorzichtig waren, zien we ook onder deze groep een grotere behoefte om een andere koopwoning te vinden. Dat vertaalt zich in meer vraag naar koopwoningen, terwijl het aanbod nog steeds beperkt is. Daardoor zijn de prijzen op jaarbasis tussen februari 2023 en februari 2024 al met 4% gestegen. Wij verwachten dat die stijging de komende maanden verdergaat. Het gevolg is dat overbieden weer vaker voorkomt.
Ga je op zoek naar een koopwoning. Zorg er dan voor dat je weet hoeveel je te besteden hebt. Er zijn manieren om snel uit te vinden hoeveel je kunt lenen. Bijvoorbeeld via de maximale-hypotheek-berekening op een website. Bedenk wel dat de uitkomst zo goed is als de input die je hebt gegeven, dat het een momentopname is en dat de snelle berekening mogelijk geen rekening houdt met persoonlijke omstandigheden. Zo wordt je bestaande hypotheek niet altijd meegenomen.
De berekening van je budget voor een huis is voor een starter eenvoudiger dan voor een doorstromer. Die laatste heeft al een eigen woning en een bestaande hypotheek. Dat biedt extra mogelijkheden: je kunt de overwaarde in het nieuwe huis steken en kunt mogelijk een lage rente meenemen.
Aan de andere kant moet je er wel rekening mee houden dat de hypotheek al een tijdje loopt. Voor de bestaande hypotheek geldt de resterende looptijd.
Nieuw voor zowel starters als doorstromers is dat de maximale hypotheekmogelijkheid sinds dit jaar gekoppeld is aan het energielabel van de woning die je koopt.
Hoe beter het energielabel, hoe meer je kunt lenen. Het bedrag dat je extra kunt lenen, loopt van € 5.000,- voor een woning met een energielabel C of D tot € 50.000,- voor een woning met een energielabel A+++++ met energieprestatie-garantie voor minimaal 10 jaar.
Hoeveel je als starter te besteden hebt aan een koopwoning is afhankelijk van hoeveel je kunt lenen en hoeveel spaargeld je hebt. Op websites kun je een snelle berekening maken van je hypotheekmogelijkheden. Zorg er dan wel voor dat je ook eventuele leningen, zoals een studieschuld, goed invult. Heb je geen vast contract of ben je zzp’er? Dan is het altijd raadzaam om een financieel adviseur een maatwerk-berekening te laten maken. Sowieso is een berekening op een website en bij een financieel adviseur een momentopname. Als de hypotheekrente wijzigt, dan verandert ook het bedrag dat jij maximaal kunt lenen. Hetzelfde geldt als je inkomen wijzigt.
Wie een woning koopt, heeft sowieso spaargeld nodig. Tegenwoordig kun je namelijk maximaal 100% van de waarde van de woning lenen. Dat betekent dat je de bijkomende kosten uit spaargeld moet betalen. Denk aan notaris-, hypotheekadvies-, taxatie- en eventuele NHG-kosten. Bovendien moet je een deel van je spaargeld reserveren voor de verhuizing en de inrichting van je woning.
In steeds meer steden en regio’s wordt weer overboden. Houd er, voordat je overbiedt, wel rekening mee dat de taxatiewaarde soms lager uitvalt dan het bedrag dat jij biedt. Je kunt het bedrag boven de taxatiewaarde niet financieren vanuit de hypotheek; dit moet uit spaargeld komen.
Heb je een woning gekocht? Dan is het verstandig om meteen een extra bedrag te lenen om de woning te verduurzamen. Je verdient dit bedrag meestal snel terug, omdat de waarde van de woning stijgt door verduurzaming en je energiekosten lager uitvallen. Hoeveel je extra kunt lenen, is afhankelijk van het energielabel van de woning die je koopt.
Koop je een woning met een E-, F- of G-label? Dan kun je € 20.000,- extra lenen om te verduurzamen.
Bij een C- of D-label is dat € 15.000,-, en bij een label A+++, A++, A+, A of B kun je € 10.000,- extra lenen.
Een doorstromer is een bestaande huizenbezitter die een andere woning koopt. Een doorstromer heeft vaak meer te besteden dan een starter, omdat doorstromers naast een hypotheek en spaargeld de overwaarde op de bestaande woning in het nieuwe huis kunnen investeren.
Houd er rekening mee dat een snelle maximale-hypotheek-berekening op een website je bestaande hypotheek niet meeneemt. Heb je bijvoorbeeld een annuïteiten- of lineaire hypotheek, dan telt voor de maximale hypotheek mee dat je voor dat deel niet mag rekenen met een nieuwe looptijd van 30 jaar. Je moet hiervoor met de resterende looptijd rekenen. Dat kan betekenen dat je als doorstromer minder kunt lenen dan de snelle berekening op de website toont.
Aan de andere kant is er een grote kans dat je voor je huidige hypotheek een veel lagere rente betaalt dan nu gebruikelijk is in de markt. Misschien kun je die lage rente meenemen naar de volgende woning en hypotheek, waardoor je juist meer kunt lenen dan het bedrag dat uit de tool rolt op basis van de huidige rente. Tenminste, als de resterende rentevaste periode nog minimaal 10 jaar is. Anders rekent de hypotheekaanbieder namelijk met een toetsrente van 5% over dit deel van de hypotheek, waardoor je juist minder kunt lenen dan uit de websiteberekening volgt. Dat terwijl je die lage rente graag wilt meenemen, zeker als de rente nog voor een aantal jaar vaststaat.
Sowieso is het belangrijk om na te gaan onder welke voorwaarden je deze rente mag meenemen. Kortom: laat een maatwerkwerk-berekening maken en vraag van tevoren onder welke voorwaarden je een lage rente kunt meenemen.
Voor het spaargeld geldt hetzelfde als voor een starter. Als je eigen spaargeld inbrengt, heb je meer te besteden. Dat vergroot dus je mogelijkheden.
Wat duidelijk anders is voor een doorstromer dan voor een starter is dat je al een huis hebt. Voor de meeste mensen geldt dat ze een behoorlijke overwaarde in hun woning hebben zitten. Dat betekent dat een doorstromer extra geld te besteden heeft aan een volgende woning.
Verkoop je eerst je huidige woning en ga je daarna pas op zoek naar een andere woning? Dan weet je precies hoeveel je aan overwaarde extra te besteden hebt. Maar in de huidige woningmarkt zien we dat doorstromers vaak eerst op zoek gaan naar een andere woning en pas later hun eigen woning verkopen.
Dat betekent dat je een schatting moet maken van de overwaarde op je woning. Omdat die overwaarde in de stenen zit, heb je een overbruggingshypotheek nodig als je nieuwe woning later bij de notaris passeert dan de woning die je verkoopt. Een geldverstrekker zal een marge aanhouden: meestal kun je 90% van de overwaarde financieren met een overbruggingshypotheek.
De tip die we eerder gaven om een extra leengedeelte voor energiebesparende maatregelen mee te nemen geldt ook voor doorstromers. Dit is dus zeker interessant om in gedachten te houden als je een nieuwe woning koopt en financiert.
We kunnen het rentebericht van vorige week grotendeels herhalen. Er zijn maar weinig hypotheekrentewijzigingen. Bij de wijzigingen die er zijn, gaat het meestal om kleine veranderingen voor een beperkt aantal rentevaste periodes. Wel gaat het in bijna alle gevallen om verlagingen, terwijl er vorige week ongeveer evenveel verlagingen als verhogingen waren. Die rust komt mede doordat we weinig bewegingen zien bij de rentes op de financiële markten, waarbij de trend afgelopen week licht dalend was.
Opvallend: de lange rentes (20 en 30 jaar vast) dalen in 2024 iets harder dan de korte rentes.
Veel huizenbezitters hebben een aflossingsvrije hypotheek. Zeker de iets oudere generaties, omdat de hypotheekrente op een aflossingsvrije hypotheek die voor 2013 was afgesloten in principe aftrekbaar is. Een aflossingsvrije hypotheek betekent dat er niet op afgelost wordt. Dat hoeft geen probleem te zijn als je inkomen in de toekomst hoog genoeg is om de rente te kunnen betalen, ook als de hypotheekrenteaftrek vervalt en geldverstrekkers bereid zijn om aan het einde van de looptijd een nieuwe aflossingsvrije hypotheek te verstrekken. Het grote voordeel van een aflossingsvrije hypotheek is de lage maandlast, omdat je alleen rente betaalt en geen aflossing.
Heb je een gedeeltelijke of volledige aflossingsvrije hypotheek dan is het verstandig om op tijd na te kijken of je tegen één van de genoemde problemen kunt aanlopen en zo ja, om actie te ondernemen. We lopen ze kort door:
Hoewel de kans nu nog klein lijkt, zou het ook zo kunnen zijn dat de overheid of geldverstrekkers besluiten dat er extra grenzen komen aan het afsluiten van een aflossingsvrije hypotheek. Vroeger kon je een aflossingsvrije hypotheek afsluiten tot 100% van de waarde van de woning, tegenwoordig is dat 50%, en wellicht komt er in de toekomst een nieuwe maatregel. Hier kun je mogelijk in de toekomst mee te maken kunnen krijgen als de looptijd van de hypotheek eindigt.
Bovenstaande zaken kun je voor een lange duur voorkomen door een nieuwe looptijd van 30 jaar af te sluiten respectievelijk door de rente lang vast te zetten.
Het is weer voorjaar. Dus de dagen waarop je tot na het avondeten in de zonovergoten tuin kunt zitten, komen er weer aan. Maar dat vraagt vaak na de lange, koude winter wel om wat voorbereidingen. Los van de tuinstoelen die weer uit de schuur mogen komen en een tripje naar het tuincentrum voor nieuwe planten, moet je het nodige doen om de tuin lenteklaar te maken. Waar moet je precies aan denken?
In het voorjaar kun je al de nodige voorbereidingen treffen om ’s zomers van een groeiende en bloeiende tuin te genieten. Als je je goed voorbereidt, staat je tuin er straks prachtig bij en kun je er nog meer van genieten. ’s Winters doen de meeste mensen weinig aan de tuin. Bomen en planten zijn dan uitgebloeid en de bladeren vallen uit.
Met het voorjaar voor de deur is het tijd om de schoffel door de tuin te halen (letterlijk zelfs). Met deze 9 tips maak je je tuin lenteklaar.
Het is logisch dat je in de winter niet dagelijks in de tuin bezig bent. Je zit er nauwelijks en er is weinig bloeiends te bekennen. Maar juist omdat je een tijdje de natuur zijn werk hebt laten doen in de tuin, is het de hoogste tijd om eerst een voorjaarsschoonmaak in te lassen. Haal bijvoorbeeld gevallen bladeren en takken weg en breng eventueel tuinafval naar de stort. Dan ziet je tuin er weer fris en netjes uit.
Tip: met takken en resten van planten kun je ook zelf compost maken. Dat is perfecte voeding voor de nieuwe planten die je in de tuin zet. Rijd er dus niet meteen mee naar de stort.
In het voorjaar kan al het groen in je tuin weer volop gaan groeien en bloeien. Dat is hét moment om je tuin opnieuw te bemesten. Planten halen hun voedingsstoffen uit de aarde, vaak uit gevallen bladeren en dode planten. In de tuin moet je de natuur een handje helpen, omdat je waarschijnlijk gedurende het jaar regelmatig gevallen bladeren of plantenresten weggooit. Strooi mest in de tuin om je planten te ondersteunen bij hun lentegroeispurt. En om zo je tuin lenteklaar te maken.
Je kent het misschien wel: de groene aanslag en het vele onkruid op je terras na de winter. Je bent niet de enige: mos en alg zijn nu eenmaal gek op donkere en vochtige plekken. En laten we nu in het najaar veel op regenbuien getrakteerd worden. Maak je terras weer netjes door de groene aanslag weg te halen en daarmee je terras en tuin lenteklaar te maken.
Blijf wel weg van de chemische bestrijdingsmiddelen. Deze zijn slecht voor het milieu en doen ook niet al te goed hun werk tegen het groene mos op de tegels. Kies liever producten bij het tuincentrum die zijn goedgekeurd door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden. Dan weet je zeker dat het product veilig is voor het milieu en ook voor dieren en mensen.
Veel planten groeien beter als je ze op tijd snoeit. Ook voorkom je zo dat je planten of bomen wel erg groot worden. Bekijk online in welke maand je bepaalde planten of bomen het beste kunt snoeien.
Na de vorstperiode kun je alvast beginnen met planten die gevoelig zijn voor vorst. Dat zijn onder andere hortensia’s en rozen. Zo kun je hortensia’s het beste snoeien in maart. Snoei dan niet alle takken weg, want hortensia’s bloeien juist goed op “oude” takken van minstens één jaar oud. Als je die takken wegsnoeit, krijg je er dit jaar nog mooiere hortensiabloemen voor terug.
Gras is gelukkig onderhoudsarm, maar het is wel belangrijk dat je jouw gazon regelmatig maait en dat je de grond soms van verse mest voorziet. Wist je dat gras al groeit vanaf een temperatuur van ongeveer 5 graden? De kans is dus groot dat jouw gras aan het begin van het voorjaar al aardig gegroeid is.
Trakteer het gazon ook op verse mest. In de winter krijgt je grasveld best wat te verduren. Dus een beetje mest is nooit weg. Bemest je grasveld het liefst net voor een regenbui. Dat helpt de mest een handje om goed in de grond in te trekken.
Het is voor veel mensen niet het leukste tuinklusje, maar het is wel belangrijk om de tuin lenteklaar te maken. Pak er een goede onkruidwieder – het liefst één aan een stok bij – om het onkruid weg te halen. Vermijd ook hierbij chemische middelen. Daar doe je het milieu én je tuin geen plezier mee. Ook zijn die middelen vaak giftig voor dieren.
Van je tuin genieten betekent ook plaatsnemen op een fijne tuinset in de zon. Waarschijnlijk hebben je tuinstoelen of loungeset een paar maanden stof staan te happen in de schuur. Nu is het moment om ze er weer bij te halen en je loungeset goed schoon te sprayen. Dan kun jij er straks direct gebruik van maken als de zon zich laat zien.
Misschien heb je een aantal vaste planten in je tuin staan die elk jaar opnieuw opbloeien. Het is leuk om daarnaast bloemenzaadjes te strooien voor eenjarige bloemen. De lente is het perfecte moment om die zaadjes over je tuin te strooien. Je weet dan zeker dat je tuin in de zomer voorzien is van de prachtigste bloemen. Bekijk op de verpakking wanneer je welke zaadjes in de tuin moet zaaien.
Lijkt het je leuk om groenten te eten uit eigen tuin? Dan kun je ook zaadjes voor groenten en fruit in de tuin zaaien. Wie weet heb je dan ’s zomers tomaten uit eigen tuin op je bord liggen.
Misschien heb je naast nieuwe planten en een mooi gazon ook grotere tuinwensen. Denk aan een nieuwe schutting, een mooie overkapping of een groen dak om ook op het schuurdak een stuk groen te creëren. Of misschien bestaat je tuin op dit moment vooral uit tegels en zou je het liefst meer gras en planten in de tuin aanbrengen. Daarmee maak je je tuin lenteklaar én klaar voor de toekomst. Verdiep je in de mogelijkheden en vraag offertes op bij aannemers of tuinarchitecten.
Wist je dat het soms mogelijk is om je hypotheek te verhogen voor een tuinverbouwing of verduurzaming van je huis of tuin? Onze hypotheekadviseurs vertellen je graag meer over jouw opties.