Overdrachtsbelasting 2024
Bij het kopen van een woning krijg je altijd te maken met diverse kosten. De overdrachtsbelasting is één van die kostenposten. Je betaalt de Belastingdienst een percentage van de koopsom als belasting zodra je de nieuwe eigenaar wordt van een woning (of een pand of kavel). Nu zijn de regels voor overdrachtsbelasting in 2024 anders dan een aantal jaar geleden. Hoeveel overdrachtsbelasting betaal je dit jaar? En welke vrijstellingen zijn er? Onze adviseurs maken je hier graag wegwijs in.
Wat is overdrachtsbelasting?
Je kunt niet onder de overdrachtsbelasting uit als je een woning koopt. Naast een aantal andere kosten koper, zal je ook overdrachtsbelasting moeten betalen. Dit is een belasting die je moet afdragen om de nieuwe eigenaar te worden van een stuk onroerend goed of de rechten daarop. Dit geldt als je een eerste woning of een volgende woning koopt, maar ook als je bijvoorbeeld een stuk grond of een bedrijfspand koopt of als je erfpacht of opstalrecht afkoopt.
Je betaalt dit bedrag bij het ondertekenen van de eigendomsakte, tegelijk met diverse andere kosten koper. Als je door de notaris de akte hebt laten opmaken, zal de notaris ook de betaling van de overdrachtsbelasting voor je regelen met de Belastingdienst.
Wanneer betaal je geen overdrachtsbelasting?
Er zijn, naast de vrijstelling van overdrachtsbelasting in 2024 (daarover later meer!), een paar situaties waarin je geen overdrachtsbelasting hoeft te betalen:
- als je onroerend goed van iemand erft.
- als je na een scheiding de volledige eigenaar wordt van een woning of een stuk grond dat eerder eigendom van jou en je ex-partner jullie was.
- als je mede-eigenaar wordt van een onroerende zaak doordat je bijvoorbeeld een geregistreerd partnerschap of een huwelijk onder gemeenschap van goederen aangaat met iemand die al eigenaar is van die onroerende zaak.
- als je een nieuwbouwwoning koopt in plaats van een bestaande woning.
Hoeveel overdrachtsbelasting in 2024?
Het tarief voor overdrachtsbelasting in 2024 hangt ervan af of je een woning voor jezelf koopt of dat het gaat om een tweede huis of een vastgoedinvestering. Ook heb je onder bepaalde voorwaarden als starter recht op een vrijstelling van de overdrachtsbelasting.
Er gelden voor de overdrachtsbelasting in 2024 drie tarieven: 2%, 10,4% en 0%.
Standaard tarief: 2%
Het standaard tarief voor overdrachtsbelasting is 2%. In principe betaal je altijd 2% van de koopsom aan overdrachtsbelasting bij het kopen van een huis. Hierop gelden twee uitzonderingen: als het gaat om een tweede woning (zoals een recreatiewoning, een vastgoedinvestering of een woning voor je kinderen) of als je valt onder de vrijstelling van overdrachtsbelasting.
Je moet wel kunnen aantonen dat je recht hebt op dit verlaagde tarief door de Verklaring overdrachtsbelasting laag tarief in te vullen.
Verhoogd tarief: 10,4%
Is de woning die je koopt niet je hoofdverblijf, maar een tweede woning? Dan betaal je sinds 2021 een verhoogd tarief aan overdrachtsbelasting. In 2024 is dit om precies te zijn 10,4% van de koopsom. Hier heeft de overheid in 2021 toe besloten om het minder aantrekkelijk te maken voor vastgoedbeleggers om een woning te kopen, zodat er meer woningen overblijven voor starters.
Je krijgt bijvoorbeeld te maken met dit verhoogde tarief als:
- je een vakantiehuis koopt;
- je een woning koopt voor je kinderen;
- je een huis koopt om dat vervolgens te verhuren;
- je een stacaravan koopt en die een onroerend goed is;
- je grond of gebouwen koopt die niet direct bij je woning horen (bijvoorbeeld een garagebox);
- je een bedrijfsgebouw koopt;
- je een kavel bouwt waarop je zelf een woning laat bouwen (als de gemeente de grond bouwrijp heeft gemaakt, betaal je 21% btw over de koopsom in plaats van overdrachtsbelasting).
Vrijstelling overdrachtsbelasting: 0%
Ben je tussen de 18 en 35 jaar en koop je een woning met een maximale koopsom van € 510.000,-? Dan heb je eenmalig recht op een vrijstelling van de overdrachtsbelasting. Die ene keer betaal je dus helemaal geen overdrachtsbelasting bij de aankoop van een woning.
Hier heeft de overheid in 2021 toe besloten om het voor starters financieel haalbaarder te maken om een eerste woning te kopen.
Hoe werkt de vrijstelling van overdrachtsbelasting?
Je hebt dus eenmalig recht op vrijstelling van overdrachtsbelasting als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Die voorwaarden zijn als volgt:
- Je bent minimaal 18 en maximaal 34 jaar op het moment dat je de transportakte ondertekent.
- Het gaat om een woning waarin je zelf langere tijd gaat wonen.
- Je koopt een woning met een koopsom van niet meer dan € 510.000,-.
- Je hebt niet eerder gebruikgemaakt van deze startersvrijstelling. (Het is geen probleem als je eerder een huis hebt gekocht; als je maar niet eerder een startersvrijstelling hebt aangevraagd.)
Heb jij recht op een vrijstelling van overdrachtsbelasting? Dan vul je hiervoor de Verklaring overdrachtsbelasting startersvrijstelling in. Dit document moet je vóór de sleuteloverdracht naar de notaris sturen. Hij kan de vrijstelling dan voor je in orde maken met de Belastingdienst.
Wat als één partner boven de 34 is?
De vrijstelling geldt dus als je tussen de 18 en 35 jaar bent. Maar wat nu als één van jullie boven de 34 is en de andere koper wel binnen de leeftijdscategorie valt? In dat geval heeft alleen de partner die aan de leeftijdseisen voldoet, recht op startersvrijstelling.
Laten we er voor het gemak van uitgaan dat jullie allebei voor 50% eigenaar van het huis zijn. Dan hoeven jullie maar over 50% van de woning overdrachtsbelasting (2%) te betalen. Dat scheelt dus de helft van de kosten.
Wat als je de vrijstelling later wilt gebruiken?
Wil je de vrijstelling overdrachtsbelasting liever pas voor een volgende woning gebruiken? Bijvoorbeeld omdat je verwacht hierna een duurdere woning kopen? Dan kun je er ook voor kiezen om de vrijstelling nu nog niet te gebruiken, maar het tarief van 2% te betalen. Besef wel dat je volgende, duurdere woning dan niet méér dan € 510.000,- mag kosten en dat je bij het kopen van je volgende woning niet boven de 34 jaar mag zijn.
Meer weten over jouw budget voor het kopen van een huis en de kosten die je daarbij maakt? Onze financieel adviseurs en makelaars vertellen je graag meer. Vraag een gratis oriëntatiegesprek aan.
Rekenvoorbeelden overdrachtsbelasting
Om het nog concreter te maken: de onderstaande voorbeelden laten zien hoeveel overdrachtsbelasting in 2024 je verschuldigd bent in een aantal situaties.
Voorbeeld: starter
Lisa is 26 jaar en koopt haar eerste eigen woning voor € 250.000,-. Zij heeft dus recht op de eenmalige vrijstelling van overdrachtsbelasting.
Dat betekent dat ze niets aan overdrachtsbelasting hoeft te betalen.
Voorbeeld: verhuizer 50+
Erwin en Carla zijn 51 en 52 jaar en verhuizen naar een volgende woning. Ze kopen deze woning voor een koopsom van € 375.000,-. Vanwege hun leeftijd komen ze niet in aanmerking voor de vrijstelling.
Ze betalen dus 2% overdrachtsbelasting. Dit komt neer op € 375.000,- x 0,02 = € 7.500,-.
Voorbeeld: tweede woning kopen
Dionne en Jan hebben een flinke overwaarde op hun huidige woning en besluiten met die overwaarde en hun spaargeld te investeren in een tweede woning. Het gaat om een vakantiehuisje aan zee, waarvoor ze € 200.000,- betalen.
Omdat het om een tweede woning gaat, vallen ze onder het verhoogde tarief voor overdrachtsbelasting: 10,4%. Ze moeten dus € 200.000,- x 0,104 = € 20.800,- overdrachtsbelasting betalen bij het kopen van dit vakantiehuis.
Meer weten over een huis te kopen?
Sta jij op het punt om een woning te kopen en wil je die stap graag goed voorbereid zetten? Dan is het fijn om een expert aan je zijde te hebben. Of beter nog: twee experts. Bij Van Bruggen kun je zowel een aankoopmakelaar als een hypotheekadviseur inschakelen. Zo wordt je zowel bij het kopen van een huis als bij het regelen van de hypotheek goed begeleid.
Benieuwd naar de mogelijkheden? Vraag een gratis oriënterend gesprek aan bij een Van Bruggen-kantoor bij jou in de buurt. Zo kom je snel meer te weten over je opties.
Veelgestelde vragen over overdrachtsbelasting
Nee, de overdrachtsbelasting is niet fiscaal aftrekbaar. Wel mag je diverse andere kosten koper bij het kopen van een huis aftrekken. Het gaat dan bijvoorbeeld om de taxatiekosten, de kosten voor hypotheekadvies en de notariskosten voor het opmaken van de hypotheekakte.
Als je eigenaar wordt van een huis binnen 6 maanden nadat de verkoper het huis heeft gekocht, dan hoef je minder overdrachtsbelasting te betalen. Hiervoor gelden een aantal voorwaarden. Lees er op de site van de Belastingdienst meer over.
Met dit verhoogde tarief wil de overheid het minder aantrekkelijk maken voor met name vastgoedbeleggers om een woning te kopen, waardoor er meer woningen overblijven voor starters. Je betaalt het verhoogde tarief van 10,4% als je een tweede woning koopt. Dit kan bijvoorbeeld een vakantiewoning zijn, maar ook een woning voor de verhuur of een woning die je voor je kinderen koopt.
Je betaalt overdrachtsbelasting als je de nieuwe eigenaar wordt van een onroerende zaak, zoals een woning, een stuk grond of een bedrijfspand. Deze belasting betaal je bij de sleuteloverdracht.
In 2023 betaal je standaard 2% overdrachtsbelasting. Heb je recht op een vrijstelling? Dan hoef je die belasting niet te betalen. Koop je een tweede woning? Dan geldt een verhoogd tarief van 10,4%.
Het standaard tarief voor overdrachtsbelasting is in 2023 2%. Dit bedrag betaal je als je de nieuwe eigenaar wordt van een woning, een stuk grond of een bedrijfspand. De overdrachtsbelasting komt ten goede aan het Rijk, dat het geld kan inzetten voor algemene middelen, zoals het onderwijs en de gezondheidszorg.
Koop je een nieuwbouwwoning? Dan ben jij de eerste eigenaar van de woning. Je betaalt daarom geen overdrachtsbelasting bij het kopen van een nieuwbouwhuis. Wel krijg je te maken met diverse andere kosten voor een nieuwbouwhuis kopen, zoals bouwrente.