Vaste hypotheekrentes volgen ECB-renteverlaging niet; verdere stijging deze week
Geopolitieke ontwikkelingen zorgen voor stijgende hypotheekrentes. Begin vorige week daalden de rentes nog licht, maar aan het einde van de week verhoogden de eerste geldverstrekkers met grotere stappen. Deze week verhogen meerdere geldverstrekkers de vaste hypotheekrentes.
Welke geopolitieke ontwikkelingen zorgen voor deze renteverhogingen?
De hypotheekrentes stijgen doordat de lange rentes op de financiële markten fors omhoog gaan. Daarvoor zijn meerdere oorzaken:
- Miljarden euro’s voor defensie-uitgaven
Von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, pleit ervoor dat EU-landen de komende jaren minimaal € 800 miljard in defensie investeren. CDU-leider Friedrich Merz, de mogelijke toekomstige Duitse regeringsleider, wil de schuldenrem loslaten en honderden miljarden investeren in defensie en infrastructuur. Deze investeringsplannen lieten de kapitaalmarktrentes fors stijgen. - Handelsoorlog zorgt voor hogere prijzen
Nog voordat Trump president werd, stegen de kapitaalmarktrentes door zorgen over handelstarieven. Af en toe daalden de rentes kort als hij handelstarieven uitstelde. Maar vorige week escaleerde de handelsoorlog echt. De verwarring was compleet toen Trump via social media de tarieven voor Canada en Mexico deels weer ongedaan maakte. Economen vrezen dat handelstarieven de inflatie opdrijft, waardoor beleggers hogere rentes vragen. - ECB stelt inflatieverwachting licht naar boven bij
De Europese Centrale Bank (ECB) voerde de voorlopig laatste renteverlaging door. De depositorente ging met 0,25% omlaag. Mooi nieuws voor mensen met een variabele hypotheekrente. De komende weken daalt de gemiddelde hypotheekrente waarschijnlijk met ongeveer 0,2%.
Maar de meeste mensen met een hypotheek hebben de rente vast gezet en voor hen was de toelichting van de ECB minder gunstig. De ECB verwacht dat de inflatie op de middellange termijn naar de 2% daalt, maar het gaat minder hard dan eerder verwacht. Bovendien is er veel onzekerheid over de effecten van de handelstarieven op de inflatie. De verwachting is dat de ECB voorlopig even in de pauzestand gaat en de komende tijd geen extra renteverlagingen doorvoert.
In de bijlage tonen we de ontwikkeling van verschillende rentes en in welke mate ze reageren op de verlaging van de ECB-depositorente.
De verwachting dat de vaste hypotheekrentes in de loop van 2025 met een paar tienden dalen, komt steeds verder onder druk te staan. Op de korte termijn stijgen de vaste hypotheekrentes.

Bijlage: ECB-depositorente en andere rentes
De grafiek hieronder laat de ontwikkeling van vijf verschillende rentes zien. Onder de grafiek lichten we deze ontwikkelingen verder toe.

- De ECB-depositorente (groene lijn)
Afgelopen donderdag verlaagde de ECB de depositorente voor de zesde keer op rij met 0,25%. Beleggers verwachten nu een pauze. Dat betekent dat de ECB deze rente over zes weken waarschijnlijk niet wijzigt. - De 3-maands geldmarktrente (lichtblauwe lijn)
De 3-maands geldmarktrente volgt de verlagingen van de ECB-depositorente nauwgezet. - De gemiddelde variabele hypotheekrente met NHG (de donkerblauwe lijn)
De gemiddelde variabele hypotheekrente beweegt mee met de ECB-depositorente en de 3-maands geldmarktrente, maar de daling wordt niet volledig doorgegeven. Sinds het hoogtepunt is de depositorente met 1,5% gedaald, terwijl de gemiddelde variabele hypotheekrente in diezelfde periode met 1,0% daalde. We verwachten dat de variabele hypotheekrente de komende weken nog licht zal dalen, maar zeker niet met 0,5%. - De Nederlandse kapitaalmarktrente van 10 jaar (de gele lijn)
De toelichting van de ECB kan invloed hebben op de lange rente op de financiële markten, maar er is geen sterke relatie zoals bij de depositorente en de geldmarktrente. Dat is goed te zien in de periode van juni 2024 tot nu. Terwijl de ECB-depositorente met 1,5% daalde, staat de kapitaalmarktrente nu zelfs iets hoger dan in juni 2024. Opvallend is vooral de stijging van de kapitaalmarktrente in de afgelopen week. In onze nieuwsbrief noemden we daar drie oorzaken voor. - De gemiddelde 10 jaar vaste hypotheekrente met NHG (de oranje lijn)
De gemiddelde 10-jaar vaste hypotheekrente beweegt meer mee met de kapitaalmarktrente dan met de ECB-depositorente, al verloopt de ontwikkeling iets minder grillig. Nu de kapitaalmarktrente fors stijgt, is de kans groot dat geldverstrekkers hun vaste hypotheekrentes ook verhogen.