Bij de meeste geldverstrekkers is de verplichting van een overlijdensrisicoverzekering (orv) afgeschaft bij het afsluiten van een hypotheek. Ook klanten die in het verleden verplicht een orv moesten afsluiten kunnen er nu bij de meeste geldverstrekkers voor kiezen om de orv te beëindigen of de orv wel voort te zetten en alleen de verpanding te beëindigen.
Tot 2018 moest je bij het afsluiten van een hypotheek vaak ook een overlijdensrisicoverzekering (orv) afsluiten. Vaak gold er als eis dat je voor het deel van de hypotheek dat groter was dan 80% van de marktwaarde van de woning, je minimaal een orv moest afsluiten. Deze eis leverde met name voor consumenten met een (voormalige) ernstige ziekte een belemmering om een hypotheek te kunnen krijgen (omdat ze geen orv konden afsluiten). NHG, en in navolging van NHG veel geldverstrekkers, hebben daarom per 1-1-2018 de eis van een orv laten vervallen.
Dit gold dus voor nieuwe hypotheken. Vanaf 1-1-2020 mogen ook consumenten die in het verleden een verplichte orv hebben afgesloten deze stopzetten of de verpanding beëindigen. Je kunt bij je financieel adviseur navragen of ook jouw geldverstrekker toestemming geeft om de orv te stoppen of de verpanding te beëindigen.
Een orv sluit je in de meeste gevallen niet af omdat het een verplichting is vanuit een geldverstrekker, maar omdat je je nabestaande(n) verzorgd achter wilt laten. Een alleenstaande zal daarbij, in vergelijking met een stel, eerder de afweging maken om de orv te beëindigen. Voor de meeste koppels geldt dat een orv financieel hard nodig is om na het overlijden van de partner met de uitkering van de orv een deel of de volledige hypotheek af te kunnen lossen, zodat de hypotheeklasten die overblijven met het resterende inkomen goed te betalen zijn.
Is de orv al wat langer geleden afgesloten dan kan de huidige situatie in tussen veranderd zijn, waardoor een andere orv-dekking logisch is. Zijn de inkomens bijvoorbeeld gestegen of is er extra afgelost op de hypotheek, dan is een orv misschien niet meer strikt noodzakelijk of kan de orv aangepast worden naar een lagere dekking. Maar het kan ook zijn dat door een wijziging in de persoonlijke situatie het misschien verstandig is om de dekking juist te verhogen. Kortom: het is altijd raadzaam om met je financieel adviseur periodiek te overleggen of de orv nog passend is en te bekijken of die niet aangepast moet worden. Zelfs als je persoonlijke situatie niet gewijzigd is, kan het goed zijn om je orv eens onder de loep te laten nemen, omdat de premies van orv’s de afgelopen twee decennia in prijs zijn gedaald.
Let erop dat, wanneer je een nieuwe orv wilt afsluiten, je eerst geaccepteerd bent voor de nieuwe verzekering voordat je de oude beëindigd of opzegt. Want als blijkt dat je ten gevolge van medische redenen of persoonlijke omstandigheden een hogere premie voorgeschoteld krijgt, dat je dan nog altijd kunt besluiten om de huidige verzekering door te laten lopen.
Wanneer je geldverstrekker het verplicht stelde dat je een orv afsloot, dan is deze verpand aan je hypotheek. Dat betekent dat als jij of je partner komt te overlijden, de uitkering van de orv aan de geldverstrekker plaatsvindt en in mindering wordt gebracht op de hypotheek. Dat klinkt als praktisch, maar is misschien niet de meest gewenste oplossing als jij of je partner overlijdt.
Want misschien laat jij, of je achterblijvende partner, liever de hypotheek gewoon doorlopen en bepaal je liever zelf hoe en wanneer de gelden van de uitkering besteed worden. Je kunt er bij de meeste geldverstrekkers sinds kort voor kiezen om de verpanding te beëindigen. Dat betekent dat de uitkering bij overlijden niet meer automatisch gebruikt wordt voor aflossing op de hypotheek.
Let op: het beëindigen van de verpanding is nog niet bij alle geldverstrekkers mogelijk. Is de overlijdensrisicodekking onderdeel van een levensverzekering die zowel uitkeert bij overlijden als bij leven, dan is beëindiging van de verpanding meestal niet mogelijk. Ook als de verpanding is beëindigd, kun je bij bijna alle geldverstrekkers alsnog besluiten om (een deel van) de orv uitkering te gebruiken om de hypotheek boetevrij af te lossen. Tenminste als je dat binnen een jaar na het overlijden van de verzekerde (dan moet die verzekerde ook wel schuldenaar zijn) doet. Grote voordeel is dat je dus veel flexibeler bent om te beslissen wat je met de uitkering gaat doen.
Een voorbeeld
Stel, een stel heeft een woning met een waarde van € 400.000,- en een hypotheek van € 350.000,- en betalen een rente van 3%. Op het leven van de man is een overlijdensrisicoverzekering afgesloten van € 275.000,- en op het leven van de vrouw € 175.000,-. Ze hebben twee kinderen die nu de leeftijd hebben van 14 en 16 jaar.
Als de man komt te overlijden en de orv is verpand, dan wordt de uitkering van de orv ter grootte van € 275.000,- in beginsel gebruikt om de hypotheek af te lossen. Er resteert een hypotheek van € 75.000,-.
Wanneer de orv niet verpand is, heeft de vrouw bij het overlijden van haar partner meer keuze. Ze kan besluiten om met de uitkering alsnog de hypotheek volledig af te lossen. Bij de meeste geldverstrekkers mag dat boetevrij. Maar ze kan nu ook besluiten om niet of slechts voor een deel af te lossen.
Zo zou ze bijvoorbeeld de keuze kunnen maken om € 220.000,- te gebruiken om de hypotheek af te lossen en daarnaast € 55.000,- achter de hand te houden op een spaarrekening. Bijvoorbeeld om te zijner tijd de studiekosten van de kinderen van te betalen.
Heb je een bestaande overlijdensrisicoverzekering? Bekijk dan samen met je financieel adviseur welke mogelijkheden je hebt.
