De Participatiewet is een wet die geldt voor iedereen die wel kan werken maar daar ondersteuning bij nodig heeft. De wet is bedoeld om ervoor te zorgen dat meer mensen kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt. Ook mensen die ziek zijn of een arbeidsbeperking hebben, zoals een lichamelijke of mentale handicap. Alleen als het niet lukt om die mensen aan het werk te krijgen, ontvangen zij een bijstandsuitkering.
De Participatiewet vervangt sinds 2015 de Wet Werk en Bijstand (WB) en de Wet sociale werkvoorziening (WSW) en dient ook grotendeels als vervanging voor de Wajong (de Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten). Vanuit deze nieuwe wet krijgen veel Nederlanders een uitkering.
Je kunt aanspraak maken op een bijstandsuitkering als je geen werk kunt vinden en daardoor niet zelf de noodzakelijke kosten kunt betalen voor bijvoorbeeld voedsel en onderdak. Heb je nog geen recht op een AOW-uitkering? Dan geldt dat je vanuit de Participatiewet eerst bereid moet zijn om allerlei soorten werk te aanvaarden. Alleen als geen enkele vorm van werk lukt of als je daarmee onvoldoende in je onderhoud kunt voorzien, ontvang je een uitkering. Je hebt de verplichting om naar werk te zoeken als je vanuit de Participatiewet een uitkering wilt krijgen.
Hoeveel inkomen je ontvangt vanuit de Participatiewet hangt af van je leeftijd en thuissituatie. Alleenstaanden ontvangen 70% van het minimumloon. Echtparen en mensen die samenwonen ontvangen 100% van het minimumloon. Het bijstandsbedrag wordt jaarlijks op 1 januari en op 1 juli vastgesteld door de overheid.
Daarnaast kun je soms bepaalde extra toeslagen vanuit de gemeente ontvangen. Het gaat om maximaal 20% van het minimumloon bovenop de bijstandsuitkering. Die toeslag kun je bijvoorbeeld krijgen als je alleenstaand bent of een alleenstaande ouder bent. Verder kunnen sommige mensen een langdurigheidstoeslag ontvangen. Dit geldt als je wel werk hebt maar daarmee maximaal 110% van de bijstandsnorm verdient én als je aan bepaalde voorwaarden voldoet (zoals dat je ouder dan 21 jaar bent en nog niet de AOW-leeftijd hebt bereikt).
Betaal je je maandlasten samen met iemand anders? Dan kan de gemeente soms juist je bijstandsuitkering wat verlagen.
Heb je een koopwoning met overwaarde en ontvang je een bijstandsuitkering? Dan verplicht de gemeente je soms om een krediethypotheek te nemen. Je gebruikt daarmee de overwaarde op je woning als onderpand voor de leenbijstand. De gemeente mag dan je woning verkopen als je je betaalverplichtingen niet nakomt. De krediethypotheek brengt diverse kosten en verplichtingen met zich mee. Dat alles is wel aan voorwaarden gebonden en hangt sterk af van je situatie.
Een financieel adviseur kan je meer vertellen over wat voor jou belangrijk is en waar je qua hypotheek of koophuis op moet letten als je een bijstandsuitkering ontvangt. Vraag gerust een kosteloos gesprek aan.
Let op: als je enkel een bijstandsuitkering ontvangt, kun je daarmee niet een eigen woning kopen. Dit komt doordat het om een zeer beperkte uitkering gaat. De mogelijkheid om een huis te kopen is er wellicht wel als je samen met een partner een woning koopt en als je partner wel inkomen uit werk verdient.
Vind je het prettig om een financieel expert te laten meekijken naar jouw situatie? Onze financieel adviseurs staan graag voor je klaar voor persoonlijk advies. Vraag een gratis kennismaking aan en ontdek daarin welke financiële mogelijkheden jij hebt.
Ja, ook als koophuiseigenaar kun je recht hebben op bijstand. Hoeveel bijstand je ontvangt, hangt af van de overwaarde op je woning. Dit is bepalend voor of de gemeente jou bijstand verleent als gift of in de vorm van een lening die je later moet terugbetalen.
Je hebt recht op algemene bijstand als je aan deze voorwaarden voldoet: je woont in Nederland, bent minimaal 18 jaar, hebt niet genoeg inkomen of vermogen om in je levensonderhoud te voorzien, en hebt ook geen andere voorziening of uitkering waarop je kunt terugvallen. Daarnaast mag je niet in de gevangenis of in een huis van bewaring zitten als je de aanvraag doet.