Bij hypotheekadvies denken consumenten in eerste instantie vooral aan het rondkrijgen en vormgeven van de hypotheek. Een belangrijk onderdeel van hypotheekadvies is ook het inzicht krijgen in mogelijke risico’s die bepaalde gebeurtenissen in je leven kunnen hebben op je financiële situatie. Het betekent niet altijd dat je er ook voor moet of kunt verzekeren, maar je moet wel de gevolgen kennen. De belangrijkste vier zijn:
- Overlijden
- Ziekte en arbeidsongeschiktheid
- Werkloosheid / geen werk of minder werk als ondernemer
- Einde relatie
Eerder besteedden we aandacht aan het risico van overlijden en ziekte/ arbeidsongeschiktheid (link naar dat blog maken). Deze keer is de beurt aan het risico van werk.
Onderscheid werknemer en zzp’er/ondernemer
Er is een belangrijk verschil tussen werknemers en zzp’ers/ondernemers. Werknemers kunnen bij ontslag gebruikmaken van een uitkering op basis van de Werkloosheidswet. Ze hebben drie maanden of langer recht op een WW-uitkering. Hoe langer je arbeidsverleden, hoe langer de WW-uitkering, met een maximum van 24 maanden. De eerste twee maanden bedraagt de uitkering 75% van het WW maandloon en daarna 70%. Hogere inkomens moeten er rekening mee houden dat er een maximum geldt, waardoor ze lager uit komen dan die 75% en 70% van het huidige inkomen.
Een zzp’er/ondernemer die tijdelijk geen of minder werk heeft kan niet op een dergelijk vangnet terugvallen.
Gevolgen corona werknemer
De werkloosheid is door corona maar zeer beperkt gestegen en is al maanden weer aan het dalen. Dit is voor een belangrijk deel te danken aan de overheidsmaatregelen, zoals de NOW-regeling. De NOW-regeling had als doel om bedrijven steun te geven die als gevolg van corona een omzetachteruitgang van ten minste 20% hadden, zodat zoveel mogelijk werknemers in dienst konden blijven.
Het aantal werklozen steeg in 2020 van 273.000 in maart naar 426.000 in augustus en sindsdien daalt het aantal werklozen. Het laatst bekende cijfer dateert van april 2021 en toen waren er 316.000 werklozen. Van degene die tussen maart en oktober 2020 hun baan verloren, had 61% binnen een half jaar weer werk gevonden. Een van de meest getroffen sectoren, de horeca, heeft nu ook grote problemen om voldoende arbeidskrachten te vinden, omdat een belangrijk deel van de ontslagen medewerkers nu in andere sectoren een baan heeft gevonden.
Gevolgen corona zzp’er/ondernemer
Afhankelijk van de sector waarin je werkzaam bent als zzp’er/ondernemer, had corona een meer of minder groot effect op het werk. Voor sommigen vielen opdrachten volledig weg, vaak doordat de overheid coronamaatregelen afkondigde waardoor het werk uitvoeren helemaal niet mogelijk was voor een bepaalde periode.
Ook voor zzp’ers tuigde de overheid ondersteunende maatregelen op, zoals de TOZO, TVL, maatregelen voor tijdelijke belastingverlichting en verruiming kredietregelingen. Maar veel zelfstandigen vonden dat ze er bekaaid vanaf kwamen, doordat er vaak strenge voorwaarden golden, waardoor veel regelingen in de praktijk voor hen niet toepasbaar waren.
Corona en betalingsproblemen hypotheek
Afgelopen jaar kwamen sommige mensen in financiële problemen, omdat ze werkloos werden of doordat ze hun inkomsten als zzp’er fors zagen afnemen. Geldverstrekkers waren over het algemeen soepel en boden een betalingsregeling aan waarbij er tijdelijk minder of geen rente en aflossing betaald hoefden te worden. Een grote groep mensen kon ook na een aantal maanden de betalingen weer oppakken.
Spaarbuffer
De coronacrisis heeft weer eens laten zien hoe belangrijk het is om een goede financiële buffer op te bouwen. En hoe hoger die buffer, hoe beter je een tijdelijke inkomensachteruitgang op kunt vangen. Wat ook bleek, is dat zzp’ers en flexwerkers de grootste klappen van de teruggang van de economie op moesten vangen. Voor hen is een grotere spaarbuffer nodig in vergelijking met werknemers.
De vraag die nog wel eens voorbij komt: ‘Kun je je tegen werkloosheid verzekeren?’ Om te beginnen speelt dit sowieso niet voor zzp’ers. Werknemers hebben eigenlijk al een soort van collectieve verzekering, namelijk de WW.
Daarnaast kun je bij sommige arbeidsongeschiktheidsverzekeraars je verzekeren voor een uitkering bij werkloosheid. Bedenk je daarbij dat dit net als de WW altijd een tijdelijke oplossing is, die afhankelijk van je arbeidsverleden al naar een paar maanden eindigt. Het belangrijkste blijft om snel nieuw werk vinden.
Lange termijn effecten als gevolg van corona
Voor wie tijdens de coronacrisis zijn baan is kwijt geraakt of minder of geen werk heeft gehad als flexwerker of zzp’er kunnen de gevolgen soms nog wel enkele jaren doorwerken.
Dat geldt met name voor degene die een andere woning wil kopen of voor het eerst een koopwoning wil kopen. Ben jij je baan kwijtgeraakt en nu gelukkig weer aan het werk, dan is het maar de vraag of dat meteen met een vast contract is of dat de werkgever de intentie wil afgeven dat je in aanmerking komt voor een vast contract.
Bij flexwerkers en zzp’ers wordt standaard in eerste instantie gekeken naar het gemiddelde inkomen in de laatste drie jaar. Bovendien, als je inkomen in het laatste inkomensjaar lager ligt dan het gemiddelde, dan wordt van dit lagere laagste inkomensjaar uitgegaan bij het bepalen hoeveel je kunt lenen. Dat is dus heel vervelend als je dit jaar of volgend jaar een woning wilt kopen en je inkomen is inmiddels weer hersteld.
Sowieso kan de berekeningssystematiek nog jarenlang gevolgen hebben, omdat het inkomensjaar 2020 en/of 2021 nog tot en met 2023 respectievelijk 2024 meetelt in het bepalen van het gemiddelde inkomen. Wat dus nog jarenlang je hypotheekmogelijkheden fors kan drukken. Als je geluk hebt, is een geldverstrekker bereid van deze standaardberekening af te wijken. Wij pleiten ervoor dat geldverstrekkers ook meer rekening houden met het incidentele karakter van de inkomensachteruitgang en bijvoorbeeld ook meer rekening houden met het feit dat mensen door middel van een goede buffer een tijdelijke inkomensachteruitgang op kunnen vangen.
::BLOK:AANMELDENNIEUWSBRIEF::